Akaryakıtta Yeni Sistem Başlıyor! 1 Ocak’ta Zorunlu Olacak
Geçtiğimiz hafta Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), 5 milyon lirayı aşan vergi ve ceza borcu bulunan mükelleflerin listesini internet sitesinde yayımladı. 36 bin mükellefi kapsayan listede, akaryakıt, petrol, madencilik ve demir-çelik şirketlerinin ön planda olduğu dikkat çekti. Vergisini ödemeyenler için İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) ve yılbaşından itibaren hayata geçecek Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) devreye alınacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 1 Haziran 2023 ile 31 Mayıs 2024 tarihleri arasında kesinleşen ve toplam tutarları 5 milyon TL’yi aşan tarhiyatlara ilişkin olarak 2 bin 464 mükellef ile vergi borcunu ödemeyen 36 bin 806 mükellefi açıkladı.
En Fazla Borcu Olan Kuruluşlar
Borçları incelendiğinde, en fazla borca sahip kuruluşların başında 3 milyar 23 milyon TL ile TÜRKTAB (tütün), ikinci sırada 2 milyar 449,5 milyon TL ile Uluslararası Akaryakıt Dağıtım, üçüncü sırada ise 2 milyar 255 milyon TL ile ENKAD (inşaat, hırdavat ve el aletleri) şirketleri yer alıyor. Listede, bu grupta 35 şirket ve şahsın borcunun 1 milyar TL ve üzerinde olduğu gözlendi.
1 Ocak’ta Zorunlu Olacak
Dünya Gazetesi’nin haberine göre, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 10 yıldır yürüttüğü teknik çalışmalar sonucunda, vergi mükellefleri için zorunlu yerli ve milli sistem geliyor. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ile akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının önüne geçilmesi ve vergi kaybının engellenmesi amaçlanıyor. Sistemin tüm altyapı çalışmaları tamamlandığında, 1 Ocak 2025’ten itibaren vergi mükellefleri için zorunlu hale gelecek.
1 Temmuz 2025 itibarıyla trafiğe kaydolacak bireysel araçlar için de 'Taşıt Tanıma Birimleri’ni (TTB) taktırma zorunluluğu getirilecek. Ayrıca, vergi mükelleflerinin 2025 yılbaşından itibaren akaryakıt harcamalarını 'gider' olarak gösterebilmeleri için otomobillerine TTB'lerini bu yıl içinde taktırmaları gerekecek.
Fiyatlar Her Yerde Aynı Olacak
Sistem kapsamında, yükümlü kılınan taşıtların yakıt depo girişlerine TTB takılacak ve bu sayede taşıtın sahiplik ve plaka bilgileri kayıt altına alınacak. TTB’ler tüm araçlarda aynı tip olacak ve tüm istasyonlarda okunabilecek. UTTS ile birlikte özel TTS’lerde bu TTB’leri kullanma zorunluluğu başlıyor ve TTS firmaları, bu TTB’leri 6 ay içerisinde değiştirmek zorunda kalacak.
Darphanenin web sitesinde yayımlanan fiyatlara göre, taşıtlara takılacak TTB fiyatı 1.100 TL + KDV olarak belirlenmiştir ve bu fiyat ülke genelinde sabit kalacaktır. Akaryakıt istasyonlarındaki pompa tabancalarına takılan Taşıt Tanıma Okuyucu cihaz ile şifre çözümleme işlemleri gerçekleştirilecek. Bu sistemle, UTTS yükümlüsü taşıtların yakıt dolum işlemlerinde plaka bilgisi otomatik olarak Yeni Nesil Pompa Ödeme Kaydedici Cihaz Üreticisine aktarılacak; fatura ve satış verileri de UTTS’ye işlenecek.
50 Milyar Liralık Vergi Kaybı Önlenebilecek!
Her akaryakıt istasyonu, en az bir pompasında TTO ve TİM bulundurmak zorunda olacak. Bu da her akaryakıt istasyonunun mecburi olarak 92 bin lira yatırım yapması gerektiği anlamına geliyor.
UTTS sayesinde, yıllık 40 milyar dolarlık akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımından kaynaklanan ve her yıl tahmini 50 milyar TL’yi geçen vergi kaybının önüne geçilmesi hedefleniyor.
